Eleksyon 2010
Ansèm Remi sou eleksyon 1990 yo
CLIQUER ICI POUR FRANCAIS - Anselme Remy
Ayiti Kale Je te mande Pwofèse Ansèm Remi pou l esplike poukisa pati MOP (Mouvman Ouvriyè Peyizan) la ak lòt pati ak òganizasyon te deside antre nan kous elektoral nan lane 1990 la.
Eleksyon sa yo, kote Jan Betran Aristid te pran yon gwo viktwa, “se te yon kowonman karye m,” pwofèse a te di.
Men, jounen jodia Remi pa wè bagay yo menm jan.
Ansèm Remi, pwofèsè nan Fakilte Syanzimèn, Inivèsite Leta.
Ayiti Kale Je te mande l pale plis sou poukisa pati ak òganizasyon ki te nan mouvman Lavalas la te pran desizyon pou yo patisipe nan eleksyon nan sistèm “demokrasi boujwaz” la.
“Lè nou kòmanse tounen an Ayiti, nou tounen nan yon konjonkti. Menm si, pèsonèlman, eleksyon se pa t yon bagay ki te gen yon gwo enpotans pou mwen, paske sa k te enpòtan pou mwen se transfòmasyon radikal sosyete ayisyen an…
“Men, menm lè ou te gen rèv ou, menm lè ou te gen pwojè ou, ou te oblije teni kont de sa nou rele reyalite objektif la. Donk, nou te oblije fè konpromi an fonksyon konjonkti nou t ap viv… kote fòs pwogresis yo t ap pèdi teren anfavè enperyalis.”
Remy di, òganizasyon ak pati yo te deside “lit pou demokrasi boujwaz la ta ka gen kapasite pou li atire gran mas moun yo, epi apre sa, lespwa n se te, avèk kontribisyon yon pati vangad, nou ta ka fè sa yo rele mouvman demokratik boujwaz transfòme l an demokrasi reyèl oswa demokrasi popilè.”
Ayiti Kale Je te mande Remy ki jan li wè desizyon sa a kounyea, 20 lane pi ta.
“Se te yon erè,” li te di.
“Se pa kòm m regrèt men gen yon grenn bagay. Se te yon erè. A lepòk, fas ak monte enperyalis, te gen yon tandans pou evite sa yo te rele ‘ekstrèmis,’ kounyea menm yo t ap se ou se ‘teworis.’ Men, a lepòk se te ‘ekstremis,’ donk tout moun t ap eseye fè konpromi.
“Men nan yon konpromi, fòk gen de (2), fòk gen sa ou rele ‘give and take’ (‘bay ak pran’), fòk gen youn moun k ap bay, youn moun k ap pran. Men, nan swadizon konpromi sa a te gen yon grenn bò k ap bay. Se te fòs pwogresis yo k ap bay paske yo vle evite kalifikatif ‘ekstremis’ la. Enperyalis pa t bay anyen. Enperyalis t ap vale terèn.
“Donk, mwen di, se te yon erè. Nou te sipoze konfwonte enperyalis la a lepòk. Se yon lòt epòk kounye a. Men nou te sipoze konfwonte enperyalis la a lepòk epi, m pa di nou t ap genyen, men te gen posibilite sa a.”
